Przepisy wynikające z tarczy antykryzysowej (przede wszystkim ustawy COVID[1], zmienianej ustawą z 31 marca i ustawą z 16 kwietnia oraz z rozporządzeń wydanych na ich podstawie), wprowadziły kilka zmian dotyczących bezpośrednio funkcjonowania spółek kapitałowych, w tym także emitentów.
Wprowadzone zmiany w znacznej mierze uwzględniają sugestie wynikające z Pakietu Impulsów Nadzorczych na rzecz Bezpieczeństwa i Rozwoju w obszarze rynku kapitałowego zaproponowany przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Część z nich zostanie z nami na dłużej i z pewnością jest kolejnym krokiem w kierunku cyfryzacji gospodarki.
1. Termin na przyjęcie polityki wynagrodzeń – wydłużenie terminu do końca sierpnia 2020 r.
Trwają pracę nad rozporządzeniem Ministra Finansów w tym zakresie, które ma zostać wydane na podstawie delegacji z tzw. tarczy (umożliwiającej wydłużenie terminu).
2. Zmiana terminów na sporządzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego oraz przeprowadzenie WZA
Termin na sporządzenie sprawozdania finansowego został wydłużony o 3 miesiące, a w przypadku podmiotów podlegających nadzorowi KNF – o 2 miesiące. Analogicznie zostały wydłużone terminy na zatwierdzenie sprawozdań. Zatem w przypadku roku obrotowego kończącego się 31.12.2019 r., sprawozdanie w spółce giełdowej może zostać sporządzone najpóźniej do końca maja, a powinno zostać zatwierdzone do końca sierpnia 2020.
Zmiany terminów mają zastosowanie do obowiązków dotyczących roku obrotowego kończącego się po 29 września 2019 r., jednak nie później niż 30 kwietnia 2020 r., których termin wykonania nie upłynął przed 31 marca 2020 r.
Formalnie ww. terminy zostały wydłużone rozporządzeniem Ministra Finansów, które wprost nie wydłuża terminów wynikających z KSH, a jedynie terminy wynikające z ustawy o rachunkowości.
Natomiast z art. 15zzh ust. 2 ustawy COVID wynika:
W przypadku, gdy terminy posiedzeń organów zatwierdzających określone w przepisach szczególnych przypadają przed terminem zatwierdzenia sprawozdań finansowych określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 1 (ww. rozporządzenie MF), posiedzenia organów zatwierdzających odbywają się w terminie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 1.
Ustawodawca, wskazując na przepisy szczególne miał prawdopodobnie na myśli również KSH. Nie jest to najbardziej precyzyjna legislacja (można dyskutować, czy KSH zawiera „przepisy szczególne”). Podobną interpretację zaprezentował Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w stanowisku z 15 maja 2020 r. dostępnym tutaj. KNF potwierdził, że termin na przeprowadzenie zwyczajnego WZA dla spółek giełdowych również uległ wydłużeniu na mocy ww. przepisów, tj. powinno ono zostać przeprowadzone do końca sierpnia 2020 r. (dla spółek, których rok obrotowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym).
Więcej informacji w tym temacie w artykule:
3. Wydłużenie terminu na publikację raportu okresowego
Termin na publikację raportów okresowych za kwartały rozpoczynające się po 31 grudnia 2019 r., jednak nie później niż 1 maja 2020 r. został przedłużony o 60 dni.
Termin na publikację raportów okresowych za rok obrotowy kończący się po 30 grudnia 2019 r., jednak nie później niż 30 kwietnia 2020 r., został przedłużony o 2 miesiące.
Więcej informacji w tym zakresie można przeczytać:
Natomiast w przypadku NewConnect szczegółowe informacje w zakresie terminów publikacji raportów okresowych znajdują się w komunikacie GPW.
4. Dematerializacja – nowe terminy
Zgodnie ze zaktualizowanym harmonogramem, ustalonym ustawą o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-21 przesunięto następujące terminy:
- do 30 września 2020 r. – na podpisanie umowy z podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy (dodatkowe 3 miesiące),
- do 30 września 2020 r. – na dokonanie pierwszego wezwania akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji w spółce (dodatkowe 3 miesiące),
- na 1 marca 2021 r. – uruchomienie rejestru akcjonariuszy i wygaśnięcie mocy obowiązującej dokumentów akcji (dodatkowe 2 miesiące).
Pozostałe warunki dematerializacji pozostały bez zmian. Ustawa weszła w życie zasadniczo z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. 16.05.2020 r.
Równolegle komisja Nadzoru Finansowego opublikowała na swojej stronie Q&A dotyczące rejestru akcjonariuszy – są to informacje skierowane głównie do podmiotów uprawnionych do prowadzenia rejestru akcjonariuszy i spółek niepublicznych.
5. Wydłużenie maksymalnego czasu trwania zlecenia w zakresie badania ustawowego
Ograniczenie dotyczące maksymalnego 5 letniego czasu nieprzerwanego trwania zlecenia w zakresie badania ustawowego prowadzonego u emitenta przez firmę audytorską zostało usunięte (usunięcie art. 134 ust. 1 ustawy o biegłych rewidentach). W związku z powyższym zasadniczo czas nieprzerwanego trwania zlecenia będzie mógł wynosić maksymalnie 10 lat, według ogólnych reguł wynikających z rozporządzenia 537/2014. To oznacza mniej obowiązków związanych z wyborem nowej firmy audytorskiej w sformalizowanym postępowaniu (taki złożony proces będzie mógł odbywać się rzadziej w sytuacji przedłużenia umowy z biegłym).
6. Możliwość działania organów spółek kapitałowych w sposób zdalny
Do KSH wprowadzono zasadę, że Zarząd, Rada Nadzorcza, Zgromadzenie Wspólników czy też WZA mogą funkcjonować w sposób zdalny, chyba że taką możliwość wyłącza wprost umowa spółki / statut.
Możliwość podejmowania uchwał w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość przez Radę Nadzorczą, dotyczy teraz również spraw, dla których umowa spółki / statut przewiduje głosowanie tajne, o ile żaden z członków rady nadzorczej nie zgłosi sprzeciwu (art. 222 § 4(1) oraz 388 § 3(1) KSH).
W przypadku WZA, aby umożliwić udział w WZA oraz głosowanie w sposób zdalny, konieczne jest przyjęcie regulaminu przez RN, określającego szczegółowe zasady udziału w walnym zgromadzeniu przy wykorzystywaniu środków komunikacji elektronicznej.
Spółka publiczna powinna także zapewnić transmisję obrad walnego zgromadzenia. Przepis niestety nie precyzuje, czy taka transmisja jest wymagana zawsze, nawet gdy nie przewidziano zdalnego głosowania, czy jedynie wtedy, gdy umożliwiono akcjonariuszom udział w WZA na odległość za pośrednictwem środków bezpośredniej komunikacji. Zgodnie z celowościową interpretacją tego przepisu taka transmisja jest wymagana wyłącznie w przypadku umożliwienia udziału w WZA przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, nie zaś przy każdym WZA. Taką interpretację przyjął też UKNF w jednym z ostatnich komunikatów – informacja dostępna tutaj.
Z dotychczasowych obserwacji wynika, że część spółek umieszcza link do transmisji obrad na stronie korporacyjnej w zakładce dotyczącej WZA / relacji inwestorskich.
Szerzej o możliwości zdalnego działania piszemy w artykule:
7. Wymóg zatwierdzenia memorandum czasowo zniesiony
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, a także przez miesiąc po ich odwołaniu, nie stosuje się wymogu zatwierdzenia przez KNF memorandum informacyjnego dla oferty publicznej papierów wartościowych – w zakresie art. 38b ust. 1 ustawy o ofercie publicznej, który dotyczy memorandów w przypadku tzw. kroczących ofert publicznych (art. 3 ust. 1 a ustawy o ofercie).
8. Zapis na akcje w formie elektronicznej
Nowością jest przesądzenie wprost w art. 437 KSH, że zapis na akcje może zostać sporządzony w formie elektronicznej. W uproszczeniu taki zapis wymaga udostepnienia przez emitenta formularza w systemie teleinformatycznym, wypełnienia go i opatrzenia go kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Przyjęcie zapisu w postaci elektronicznej wymaga poświadczenia przez podmiot przyjmujący zapis.
Jak taki formularz dostarczyć do KRS? Wydaje się, że powinna być akceptowana np. płyta CD / inny nośnik, z plikiem podpisanym w ww. sposób (zasadniczo czytelny dla przeciętnego użytkownika komputera jest format .pdf).
9. Zawieszenie biegu terminów po stronie KNF
Bieg terminów do podjęcia czynności przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym czynności nadzorczych, terminów załatwiania spraw oraz terminów przewidzianych do wydania decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie albo wniesienia sprzeciwu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, chyba że Komisja Nadzoru Finansowego wyda decyzję załatwiającą sprawę, dokona czynności, wyda decyzję lub postanowienie kończące postępowanie w sprawie albo wniesie sprzeciw.
W sprawach z zakresu właściwości Komisji Nadzoru Finansowego nie rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas obowiązywania specustawy (dotyczy 5-letniego terminu przedawnienia w zakresie możliwości nałożenia administracyjnej kary pieniężnej np. w związku z naruszeniami emitenta w zakresie obowiązków informacyjnych – termin ten ulegnie przedłużeniu o czas obowiązywania specustawy).
Natomiast na podstawie ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, uległy „odmrożeniu” terminy przewidziane dla stron postępowań prowadzonych przez KNF – więcej szczegółów w komunikacie UKNF dostępnym tutaj.
10. Mimo zawieszenia terminów KNF może działać
Po wprowadzeniu zmian do ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, KNF może wydawać decyzje administracyjne oraz postanowienia w formie dokumentu elektronicznego, opatrywanego przez Przewodniczącego Komisji lub jego Zastępcę kwalifikowanym podpisem elektronicznym (także w innych przypadkach niż przewidziane w KPA).
11. Zgromadzenia obligatariuszy
Wprowadzono możliwość udziału w zgromadzeniu obligatariuszy przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, chyba że warunki emisji stanowią inaczej. O udziale w zgromadzeniu w ten sposób postanawia zwołujący zgromadzenie.
12. Termin na zgłoszenie do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych dla spółek powstałych przed 13.10.2019 r.
Nie ulega zmianie termin wpisu do CRBR spółek nowopowstałych, zarejestrowanych w KRS po 13.10.2019 r. – te powinny dokonać zgłoszenia w ciągu 7 dni od rejestracji. Nie zmienia się również 7-dniowy termin na aktualizację wpisu, w przypadku zmiany beneficjenta. 13 lipca 2020 r. upływa natomiast przesunięty już wcześniej termin na zgłoszenie beneficjenta do CRBR dla wcześniej zarejestrowanych spółek. Obowiązek nie dotyczy spółek publicznych wprost, ale dotyczy spółek z grupy kapitałowej emitenta.
***
Zmian wprowadzonych do przepisów w ramach tzw. tarczy
jest wiele, dlatego istotne jest przeanalizowanie, z których ułatwień spółka
może skorzystać w konkretnej sytuacji faktycznej i jak w optymalny sposób może
je wdrożyć. Z pewnością część zmian będzie wymagała też zmiany przyzwyczajeń – np.
zastąpienie stacjonarnego posiedzenia RN wideokonferencją na Skype.
[1] Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych
Autorzy
Michał Bogacz
Senior Manager | Radca prawny
michal.bogacz@olesinski.com
+48 664 920 360
Cyryl Szudra
Senior Consultant | Dział prawny
cyryl.szudra@olesinski.com
+48 532 856 738